Stadion, ul Okrzei

1926 – 2011

Piłka nożna w Gliwicach narodziła się podobnie jak i w innych miasta Górnego Śląska  z początkiem XX wieku. Już w pierwszych latach tego stulecia za dzisiejszym Placem Piłsudzkiego  pojawiły się pierwsze place z rozbieranymi bramkami na których 20 mężczyzn biegało za piłką. Początkowo krzywo patrzono na pierwszych piłkarzy, uważając, że nie jest to dobry sposób dla młodych ludzi na rozwój fizyczny. Rozwoju futbolu, mimo usilnych starań nie udało się jednak zatrzymać. Wkrótce place podwórkowe wypełniły się biegającymi za szmacianką chłopakami. Pierwszy zorganizowany klub piłkarski w Gliwicach — SC Teutonia Gleiwitz — powstał w roku 1905. Wiosną 1909 roku powstaje kolejny klub – Rasensportverein 09 Gleiwitz. W składzie tego zespołu były też polsko brzmiące nazwiska. Michalski, Onderka, Polański. Boiskiem dla piłkarzy był plac pomiędzy ul. Chopina, Korfantego i Lelewela. W 1910 roku założono VfB 1910 Gleiwitz (Verein für Bewegungsspiele.

Pierwsza wojna światowa przerwała życie piłkarskie na Śląsku. Za to po jej zakończeniu w 1919 roku futbol rozwija się jak nigdy przedtem. Na całym Górnym Śląsku, w tym także na spornym między Polską i Niemcami obszarze plebiscytowym piłkarze wrócili na boiska.

W 1926 roku w wyniku fuzji Rasensportverein 09 Gleiwitz i  VfB 1910 Gleiwitz powstaje SpVgg Vorwärts-Rasensport Gleiwitz, który będzie najsilniejszym klubem w grodzie nad Kłodnicą w okresie międzywojennym. Do czołowych klubów Śląska należały też VfB 1910 Gleiwitz i kolejowy Reichsbahn SG 1926 Gleiwitz. W Sośnicy działał natomiast SC Germania Öhringen, zaś w Łabędach — wówczas samodzielnym miasteczku — bezskutecznie walczący o awans do Gauligi VfL Laband. Gliwickie kluby należały do Schlesien Fußball-Regionalverband — Kreis Oberschlesien. Reichsbahn SG założony w 1926 roku grał do 1945 roku w biało-czarnych barwach. Jego macierzystym stadionem był „RSG-Stadion” przy Am Wagenwerkstraße, czyli ul. Sportowej — siedzib  Kolejarza Gliwice.

W miejscu, gdzie dziś stoi nowoczesny stadion w 1927 roku do użytku został oddany obiekt mogący pomieścić 15 tys. widzów („Jahn-Stadion”). Tam swoje mecze rozgrywała najsilniejsza w latach 30-tych drużyna, SpVgg Vorwärts-Rasensport  Vorwärts-Rasensport grali w zielonych koszulkach i białych spodenkach.

Vorwärts-Rasensport zdobywali sześciokrotnie mistrzostwo Śląska w latach 1935, 1936, 1938, 1939, 1940 i 1941. Te sukcesy, podobnie jak drugie miejsce w roku 1933 po zwycięskich barażach z SC Görlitz, dawały prawo gry w mistrzostwach Niemiec.

Ostatni sezon Gauligi rozpoczął się 26 listopada 1944 roku. Tego dnia FV Germania Königshütte przegrała z Vorwärts-Rasensport Gleiwitz 1:3. Tydzień później VR ulegli u siebie niespodziewanie beniaminkowi Gauligi WKG Römergrube Rybnik 3:6, a 10 grudnia pokonali w Gliwicach 1. FC Kattowitz 3:1. Następny mecz planowano na 14 stycznia 1945 rok Kilka dni później jednak do miasta wkroczyli sowieci.

Po powrocie Gliwic do macierzy, zagościła tam najpierw drużyna Budowlanych (znana tez jako Lechia).  W listopadzie 1956 roku, doszło do połączenia Sparty z KS Hutnik i KS Budowlani. Nowy klub nazwano po prostu GKS –  Gliwicki Klub Sportowy, a miejscem rozgrywek był obiekt przy ul. Okrzei.

GKS Gliwice nigdy nie wypłynął na szerokie, piłkarskie wody, ale wychował cały szereg  wspaniałych zawodników w tym najbardziej znanego, polskiego piłkarza Włodzimierza Lubańskiego.

W 1964 roku po połączeniu GKS Gliwice , które wtedy nosiło szyld GKS Hutnik z SKS „Piast” powstał Gliwicki Klub Sportowy „Piast”, który będzie rozgrywał mecze nie tylko na Okrzei, ale i na słynnym stadionie XX-lecia.

W połowie lat 60-tych rozpoczęła się przebudowa stadionu przy Okrzei. W miejscu lodowiska powstała druga płyta, treningowa. Odremontowano też klubowy budynek. W takiej postaci z drewnianymi ławkami charakterystycznym balkonem, zwanej tez lożą vipów,  stadion ten przetrwał do początku XXI wieku. Wtedy za sprawą Andrzeja Tarachulskiego, ówczesnego dyrektora klubu, drewniane ławki zastąpiły plastikowe krzesełka, a w budynku starą węglową kotłownię zastąpiła nowoczesna, ogrzewana olejem instalacja centralnego ogrzewania. W tym okresie na parterze  powstają też gabinety odnowy z dwoma basenami i sauną.  Andrzej Tarachulski, ojciec znanego zresztą piłkarza, Bartosza, świetnie sobie radził, podejmując  ryzykowne i trudne decyzje w wczasach, gdy klub nie posiadał stałego źródła  finansowania. To jemu klub zawdzięcza obecny wygląd boisk treningowych  przy ul. Sokoła.

12 czerwca 2006 roku w obecności ówczesnego wiceprezydenta Gliwic – Janusza Moszyńskiego dokonano pierwszego, oficjalnego odpalenia  jupiterów. 21 lipca tego roku natomiast odbył się pierwszy oficjalny mecz  przy sztucznym oświetleniu. Piast zagrał wtedy z pierwszoligowa jeszcze Pogonią Szczecin.

W 2009 roku nad główną trybuną pojawiło się pierwsze zadaszenie, płócienne  wprawdzie, ale kibicom i dziennikarzom  przestał lać się woda za koszule.  Ostatni ligowy mecz na starym stadionie odbył się 26 września 2010 roku. Piast pokonał wtedy Wartę Pozna 4:0.

Opracowanie
Andrzej Potocki
Grzegorz Muzia

Zobacz na fotografii  jak zmieniał się stadion