Historia gliwickiej Lekkiej Atletyki – zaczęło się od Piasta

Od momentu zburzenia „starego Okrzei” minęło sześć lat. Tyle też czasu czekali na nowy obiekt lekkoatleci Piasta. 10 września nastąpi uroczyste otwarcie nowej lekkoatletycznej areny.

Cierpliwość została nagrodzona. Będzie to jeden z najładniejszych obiektów do uprawiania tej dyscypliny w Polsce na którym, miejmy nadzieję sportowcy Piasta nawiążą do wspaniałych sukcesów lekkoatletów z naszego miasta. Dziś chcemy jednak przypomnieć, jak rodziła się gliwicka lekkoatletyka.

Pierwsze rekordy

Gliwice są miastem w którym wychowało się setki znakomitych sportowców. Wśród nich nie brakuje też przedstawicieli „królowej sportu”. Pierwsza sekcja lekkoatletyczna w naszym grodzie powstała w połowie 1945 r. przy KS „Piast”. Jej założycielem był Eugeniusz Bieniasz. Pan Eugeniusz urodził się  29 marca 1910 roku. Do Gliwic przybył razem z repatriantami z kresów wschodnich. Przed wojną reprezentował barwy Pogoni Lwów.   Był

czołowym biegaczem na średnich i długich dystansach. Już w połowie 1945 roku przystąpił do tworzenia sekcji lekkoatletycznej przy Piaście Gliwice. Oprócz pracy szkoleniowej był przewodniczącym Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki, a także sędzią lekkoatletyczny. Zmarł 15 sierpnia  1968 roku.

Pod jego okiem trenowali czołowi śląscy lekkoatleci: Ryszard Czajkowski, Holajn, Wojtowicz, Zbigniew Gołaszewski, Styrna. Pierwszy sukces, który został odnotowany w klubowych kronikach należy do Czajkowskiego. W 1949 r. zdobył on wicemistrzostwo Polski juniorów w biegu na 100 m.,

osiągając czas 11.7 sek. Rok później Wanda Flakowicz,  na mistrzostwach Śląska pchnęła kulą 12,56 m. Był to najlepszy, powojenny wynik w tej konkurencji. Rekordzistka Polski wkrótce została powołana do reprezentacji kraju, broniąc biało-czerwonych barw w międzypaństwowych meczach z Czechosłowacją i Węgrami. W 1952 roku miała miejsce reforma sportowych stowarzyszeń, sekcję na krótko rozwiązano. W tym też roku Zbigniew Petrycki założył  Klub „Hutnik” przy hucie 1-go Maja w Gliwicach. W  „Hutniku”, po przerwie rozpoczynają działalność lekkoatleci oraz w Międzyszkolnym Klubie Sportowym utworzonym przez Zenona Sęka.

Reaktywacja

Na bazie tych klubów w 1963 roku z inicjatywy Zenona Sęka, Zbigniewa Kołodzieja, Fryderyka Koziarza i Zbigniewa Petryckiego reaktywowano sekcję lekkoatletyczną przy Gliwickim Klubie Sportowym „Piast”. Trenerem koordynatorem został Zenon Sęk, a w szkoleniu pomagali mu Zbigniew Kołodziej i Maria Swoboda. Pierwszym kierownikiem sekcji został działacz piastowski Marian Adamczyk. Kadrę oparto na zawodnikach MKS i Hutnik Gliwice, talenty pozyskiwano z gliwickich szkół. Do wymienionych szkoleniowców dołączyli następni: Rainhard Szczepański, Wojciech Rutyna,  Czesław Okoński, Stefan Kwiatkowski, Jerzy Kotowski, Józef Ramus, Wiesław Król, Klaus Czech i Marian Nantka.

Niewątpliwie kluczem do późniejszych sukcesów sekcji lekkoatletycznej było oddanie do użytku w 1964 roku stadionu przy ul. Okrzei. Nowoczesny jak na tamte czasy obiekt miał sześciotorową bieżnię oraz pozostałe urządzenia, jak skocznie, rzutnie do prowadzenia zajęć szkoleniowo-treningowych oraz zawodów lekkoatletycznych. Przez długie lata na obiekcie  odbywały się najważniejsze zawody lekkoatletyczne na Śląsku oraz mityngi ogólnopolskie z udziałem najlepszych zawodników w kraju. W tym pierwszym okresie po reaktywacji do czołowych zawodników sekcji należeli: Irena Filusz – skakała wzwyż, ale największe sukcesy odnosiła w pięcioboju. Była członkinią kadry Polski juniorek. Donata Langer – najlepsza wtedy sprinterka i płotkarka na Śląsku, wicemistrzyni Polski młodziczek. Wiesława Kowalska – czołowa sprinterka i skoczkini w dal. Józef Polewka – czołowy tyczkarz.  Do wybijających się w tym okresie zawodników należeli: siostry  Alicja i Grażyna Derele, Jadwiga Anyszkiewicz, Ryszard Rypień, Mirosław Sochański, Jerzy Zabawczuk, Stanisław Buski, Włodzimierz Błaszczak, Aleksandra Kijanka, Mirosław Suchański, Piotr Musiał, Alicja Wrońska, Jerzy Zbawczuk  i Joachim Langer.

W tym czasie rodził się talent Ewy Gryzieckiej. Jej nieprzeciętne umiejętności dostrzegł Zenon Sęk podczas czwórboju lekkoatletycznego w którym to Ewa rzuciła piłeczką palantową 86 m. Sęk szybko ocenił że jej predyspozycje można przełożyć na inną dyscyplinę – rzut oszczepem. Już w wieku 15 lat Gryziecka została wicemistrzynią Polski juniorów, a w wieku 17 lat zdobyła złoty medal w kategorii juniorek.

W latach 1968-69 Irena Filusz dwukrotnie zdobywała tytuł wicemistrza Polski juniorów w pięcioboju. W tym samym okresie Jadwiga Anyszkiewicz wybiegała  na dystansie 400 metrów brązowy medal Mistrzostw Polski. W tym okresie w sekcji pojawił się pierwszy raz w historii Piasta czarnoskóry sportowiec – sprinter osiągający w biegu na 100 m wynik 10,7 a na 200m 22,2 – Był nim student z Nigerii – Ibrachim Traore. Dziś zagraniczni zawodnicy nie wzbudzają emocji, ale w latach 60-tych XX wieku była to spora sensacja.

7 października 1968 roku wracając z narady w Okręgowym Związku Lekkiej Atletyki w Katowicach w wypadku samochodowym zginął  magister Zenon Sęk. Była to niepowetowana strata dla gliwickiej oraz polskiej lekkiej atletyki. Zakończyła się też pewna epoka w sekcji.

fragment książki „70 lat Piast Gliwice”. G. Muzia
Książka do nabycia w Willi Caro, Gliwice, l. Dolnych Wałów 8